رابطه ترامتنی عنوان های متون نثر تاریخی از آغاز دوره اسلامی تا پایان دوره افشاریه

Authors

سارا برامکی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

abstract

تأثیرگذاری و تأثیر­پذیری آثار تاریخی از یکدیگر شرایط ویژه­ای را برای مکالمه آن ها در بستر تاریخ فراهم کرده است و همواره در رابطه­ای ترامتنی با یکدیگر قرار گرفته­اند، تا جایی که حتی عنوان­های این آثار نیز از این تأثیر و تأثر بی­بهره نمانده است. عنوان­های متون تاریخی نقش مهم و تأثیرگذاری در آفرینش عناوین آثار تاریخی پس از خود دارند؛ از این رو می­توان گفت این عناوین نیز در طول حیات خود، همواره در یک رابطه ترامتنی ویژه قرار گرفته­اند. این تحقیق با بررسی عنوان­های آثار نثر تاریخی از آغاز دوره اسلامی تا پایان دوره افشاریه، بر اساس نظریه ترامتنیّت ژنت، سعی در اثبات رابطه ترامتنی عناوین آثار نثر تاریخی در طول حیاتشان دارد. در نظریه ترامتنیّت ژنت، «عنوان»، پیرامتنی است که در جایگاه آستانه ورود به متن قرار می­گیرد؛ یعنی در نقطه­ای که نه کاملاً مستقل از متن اثر است و نه کاملاً وابسته به آن و همین جایگاه آستانه­ای است که آن را از دیگر بخش­های یک اثر متمایز می­کند. مقاله حاضر در پایان به این نتیجه دست می­یابد که عنوان­های نثر تاریخی در محدوده مورد مطالعه، رابطه ترامتنی خود را در گونه­هایبینامتنی، سرمتنی و بیش­متنی برقرار کرده­اند. همچنین ارتباط بینامتنی عناوین کتاب­های نثر تاریخی با متون آن ها و تأثیرپذیری عنوان­ها از شیوه نگارش کتاب­های نثر تاریخی، از دیگر دستاوردهای این مقاله است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رابطة ترامتنی عنوان های متون نثر تاریخی از آغاز دورة اسلامی تا پایان دورة افشاریه

تأثیرگذاری و تأثیر­پذیری آثار تاریخی از یکدیگر شرایط ویژه­ای را برای مکالمة آن ها در بستر تاریخ فراهم کرده است و همواره در رابطه­ای ترامتنی با یکدیگر قرار گرفته­اند، تا جایی که حتی عنوان­های این آثار نیز از این تأثیر و تأثر بی­بهره نمانده است. عنوان­های متون تاریخی نقش مهم و تأثیرگذاری در آفرینش عناوین آثار تاریخی پس از خود دارند؛ از این رو می­توان گفت این عناوین نیز در طول حیات خود، همواره در ...

full text

تساهل و مدارا در تصوف اسلامی (براساس متون نثر از آغاز تا پایان سدۀ چهارم قمری)

تساهل و مدارا در عرصه­های گوناگون و به دلایل مختلفی پدید می­آید. گاه، منفعت‏طلبی موجب مدارا با گروه­های متنازع می­گردد و گاه، پشتوانة فکری دیگری دارد. در میان برخی عارفان، روحیۀ تساهل و مدارا به‏سبب آمیختن قواعد عالم وحدت و کثرت پدید می­آید؛ بدین معنی که آنان در عالم وحدت باقی مانده، و خواسته­اند که با نگاه وحدت‏گرایانه به عالم کثرت بنگرند؛ پس، به خلط مراتب و آمیختن قواعد روی آورده­اند. درحقیقت...

full text

تساهل و مدارا در تصوف اسلامی (براساس متون نثر از آغاز تا پایان سدۀ چهارم قمری)

تساهل و مدارا در عرصه­های گوناگون و به دلایل مختلفی پدید می­آید. گاه، منفعت‏طلبی موجب مدارا با گروه­های متنازع می­گردد و گاه، پشتوانة فکری دیگری دارد. در میان برخی عارفان، روحیۀ تساهل و مدارا به‏سبب آمیختن قواعد عالم وحدت و کثرت پدید می­آید؛ بدین معنی که آنان در عالم وحدت باقی مانده، و خواسته­اند که با نگاه وحدت‏گرایانه به عالم کثرت بنگرند؛ پس، به خلط مراتب و آمیختن قواعد روی آورده­اند. درحقیقت...

full text

ساختار کالبدی- فضایی شهر یزد از آغاز دوره اسلامی تا پایان دوره آل‌مظفر براساس مدارک و شواهد موجود

شهر یزد یکی از شهرهایی است که علی‌رغم توسعه و گسترش، هنوز بخش‌های قدیمی خود را، که امروزه بافت تاریخی را تشکیل می‌دهند، در دل خود حفظ کرده است. این شهر از ساختارهای مختلفی تشکیل می‌شد که مهم‌ترین ساختار آنرا محلات تشکیل می‌دادند. اما، می‌توان عوامل گوناگونی را در شکل‌گیری و توسعه شهر و به تبع آن ساختار محلات دخیل دانست. ساختار مذهبی شهر از مساجد و آرامگاه‌های مختلفی تشکیل می‌شد که می‌توان از مس...

full text

مراکز آموزشی طوس از آغاز دوره اسلامی تا استیلای مغول

در بررسی تاریخ آموزش و پرورش در سرزمین های اسلامی به نواحی و شهرهاییبر می خوریم که با وجود شهرت و کثرت علمای منسوب به آن اطلاع چندانی ازوضع علمی آنها در دست نیست . از جمله آنها ناحیه طوس است که به رغماهمیت مذهبی و برخاستن علما و دانشمندان بزرگی از آنجا چون شیخ طوسی،ابوحامد غزالی، ابن حمزه طوسی، خواجه نصیرالدین طوسی و ... تا کنون بررسیدقیقی درباره آن انجام نیافته ا ست. یکی از جنبه های ناشناخته ط...

full text

ساختار کالبدی- فضایی شهر همدان از آغاز دوره ی اسلامی تا پایان دوره ی قاجار براساس مدارک و شواهد موجود

همدان پیشینه ای کهن دارد که مدیون موقعیت طبیعی آن است؛ نخست دشت وسیعی که شهر در آن شکل گرفته، دوم کوه الوند که بر دامنه ی آن آرمیده است. این وضعیت جغرافیایی همدان را از دیرباز به یک مرکز زیستگاهی همیشگی مبدل کرده است. همدان در دوره ی اشکانی و ساسانی یک مرکز مهم اداری- بازرگانی بود. همدان در جنگ های فتوح توسط تازیان گشوده شد. این شهر در دور هی اسامی بر محور مسجد جامع و بازار گسترش یافت و مورد تو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای زبانی

جلد ۶، شماره شماره ۵ (پیاپی ۲۶)، صفحات ۷۳-۹۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023